9 juni 2015

Voornemen Mansveld voor verbod gebruik gewasbeschermingsmiddelen is buiten proportie

Staatssecretaris Mansveld heeft een concept-besluit naar de Tweede Kamer gestuurd voor een verbod op het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen buiten de landbouw. Nefyto reageert geschokt op dit voornemen, omdat het gebruik van de middelen niet wordt beëindigd vanwege veiligheidsrisico’s voor mens, dier of milieu. Het gaat om middelen die uitvoerig zijn getest en die onafhankelijk zijn beoordeeld en toegelaten door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb). Wat de ene overheidsinstantie toelaat, wordt nu door de Staatssecretaris verboden. Nefyto gaat de tekst van het ontwerpbesluit bestuderen, maar zet nu reeds grote vraagtekens bij de juridische grondslag voor het besluit.

Het gaat om een verbod dat in fasen ingaat – eerst voor verhardingen (straten, stoepen, grindpaden) begin 2016 en daarna eind 2017 voor onverharde oppervlakken (plantsoenen, parken). Uitzonderingen komen er voor situaties waarin het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen noodzakelijk is en voor terreinen die redelijkerwijze niet anders dan met gewasbeschermings-middelen kunnen worden onderhouden. De Raad van State moet nog advies uitbrengen over het ontwerpbesluit. Het is aan de Eerste en Tweede Kamer of ze met de Staatssecretaris in debat willen over het ontwerpbesluit.

Volgens het besluit is het terugdringen van vermijdbaar gebruik nodig voor de volksgezondheid en voor het realiseren van de waterkwaliteitsdoelstellingen. De volksgezondheid wordt gedekt door de toelatingsbeoordeling. Wat betreft waterkwaliteitsdoelstellingen erkent Nefyto de problemen met de overschrijding van de drinkwaternorm van glyfosaat in oppervlaktewater. Daarvoor werd in het verleden het gebruik op verhardingen al sterk ingeperkt. De vraag is echter of deze problemen met dit verbod zullen worden opgelost. Er zijn geen andere waterkwaliteitsproblemen die worden toegeschreven aan het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen buiten de landbouw.

Door dit verbod worden legale bestrijdingsmiddelen met aanvaardbare risico’s in de ban gedaan en ingeruild voor CO2-uitstotende en fijnstof-veroorzakende alternatieven. Ook zullen de kosten voor het beheer van de openbare ruimte, van parkeerplaatsen, van parken, van spoordijken etc. fors toenemen. Kennelijk spelen economische belangen geen rol bij deze nationale kop op Europees beleid.
Nefyto vreest voor een forse toename van illegale en dus risicovolle praktijken om onkruiden en ziekten en plagen te bestrijden.

De gewasbeschermingsmiddelenindustrie investeert veel in de ontwikkeling en toelating van de middelen. De strenge toelatingseisen weerspiegelen de voorwaarden die de maatschappij stelt aan de veiligheid van de producten. Een politiek besluit om "vermijdbaar" gebruik te verbieden, ondermijnt het vertrouwen in de veiligheid van gewasbeschermingsmiddelen, zoals dat door het toelatingssysteem aan de samenleving wordt geboden. Nefyto heeft recent haar zorg over het gebrek aan maatschappelijk vertrouwen geuit en gepleit voor een brede dialoog.

Klik hier voor de pdf.