Position paper Tweede Kamer Commissiedebat Gewasbeschermingsmiddelen

1 juni 2022

Voorbereiding Tweede Kamer Commissiedebat Gewasbeschermingsmiddelen


De Kamercommissie LNV houdt op woensdag 8 juni 2022 van 15:00 – 19:00 uur het Commissiedebat Gewasbeschermingsmiddelen. Het Commissiedebat (CD) met de Minister van LNV en Staatssecretaris van IenW volgt op een Rondetafelgesprek, waar CropLife NL aan deel heeft genomen, en de Technische Briefing van het Ctgb.

Gewasbeschermingsmiddelen spelen een belangrijke rol in een rendabele productie van voldoende en gezond voedsel. Telers hebben een voldoende breed middelen- en maatregelenpakket nodig om de oogst zeker te stellen. Binnen dit pakket wordt breed ingezet op geïntegreerde gewasbescherming (IPM) en de ontwikkeling van nieuwe innovatieve middelen met het doel de milieulast te minimaliseren. In het Rondetafelgesprek ‘Gezonde gewassen en gezonde bodem’ en tijdens de technische briefing verzorgd door het Ctgb is uitvoerig stilgestaan bij de beoordeling van gewasbeschermingsmiddelen. Gewasbeschermingsmiddelen zijn de strengst onderzochte stoffen en producten. Wanneer daar aanleiding toe is, worden beoordelingscriteria aangepast. De middelen worden periodiek beoordeeld en indien noodzakelijk kan worden ingegrepen in bestaande toelatingen. Op basis hiervan kan men erop vertrouwen dat gewasbeschermingsmiddelen veilig kunnen worden gebruikt. De beoordelingssystematiek in Nederland en Europa is robuust.


Het Uitvoeringsprogramma Toekomstvisie Gewasbescherming 2030

Met actieve deelname aan het Uitvoeringsprogramma bij de Toekomstvisie Gewasbescherming 2030 draagt CropLife NL bij aan de transitie naar duurzamere landbouw. Ook onderschrijft CropLife NL de inzet van de huidige regering op geïntegreerde gewasbescherming. Met het Uitvoeringsprogramma worden goede stappen gezet om de doelen voor 2030 uit de Toekomstvisie Gewasbescherming te realiseren. CropLife NL ziet ook belangrijke aandachtspunten. Draagvlak vanuit de politiek voor het Uitvoeringsprogramma is noodzakelijk om op korte en lange termijn resultaten te boeken en de ontwikkeling naar verdere verduurzaming en innovatie voort te zetten. Voor CropLife NL-bedrijven is het belangrijk dat nieuwe innovatieve gewasbeschermingsmiddelen tijdig de markt kunnen bereiken en dat zij investeringen kunnen baseren op een voorspelbaar, wetenschappelijk en objectief kader voor de beoordeling en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Dit is nodig voor een voldoende breed middelen- en maatregelenpakket voor telers én om de milieulast te minimaliseren.


Aandachtspunten


1. Europees actieplan om beoordelingscapaciteit innovatieve gewasbeschermingsmiddelen te vergroten

Het Ctgb loopt in Europa voorop als toelatingsinstantie en neemt het voortouw in het ontwikkelen van nieuwe guidances, bijvoorbeeld voor groene gewasbeschermingsmiddelen. Tegelijkertijd is de uitdaging dat lopende aanvragen snel genoeg kunnen worden behandeld en actieve stoffen op EU-niveau in een snel tempo wegvallen op grond van intrinsieke gevaareigenschappen (cut-off criteria). Meer beoordelingscapaciteit is nodig zodat innovatieve middelen, waaronder groene en laag-risico middelen, de markt kunnen bereiken én om een voldoende breed pakket met middelen en maatregelen voor telers veilig te stellen.
 
Het probleem van een tekort aan beoordelingscapaciteit speelt al een aantal jaren en wordt tot dusver niet goed opgelost. Wanneer de beoordelingscapaciteit van de toelatingsinstanties in de EU flink wordt uitgebreid, dan kunnen aanvragen in heel Europa sneller worden behandeld en wordt het Ctgb geholpen om doorlooptijden te verkorten. De Minister bevestigt dat voldoende beoordelingscapaciteit van de lidstaten op Europees niveau moet worden geborgd (Zie ‘Reactie op moties en toezeggingen op het gebied van gewasbescherming’). De toezegging van de Europese Commissie om 10 miljoen euro beschikbaar te maken voor het versterken van de beoordelingscapaciteit is een druppel op een gloeiende plaat. Er is meer nodig.
 
Door op EU-niveau een voortrekkersrol te nemen en een actieplan op te stellen, kan Nederland aansturen op een vergroting van de capaciteit in heel Europa én in Nederland waardoor nieuwe middelen sneller de markt bereiken. Ook de toelatinghouders zijn bereid om binnen een dergelijk actieplan verantwoordelijkheid te nemen en de doorlooptijden voor de beoordeling van gewasbeschermingsmiddelen te verkorten.
 
  • CropLife NL vraagt om steun voor een Europees actieplan waarin overheden en bedrijfsleven samenwerken om de beoordelingscapaciteit te vergroten en doorlooptijden te verkorten. Nederland kan hierin een voortrekkersrol spelen. 






2. Bevordering innovaties gericht op emissiebeperking

Eén van de doelen van de Toekomstvisie is om de emissies van gewasbeschermingsmiddelen zo ver mogelijk terug te brengen. CropLife NL en de CropLife NL-bedrijven zetten zich hier actief voor in door:
  • innovatieve middelen te ontwikkelen, waaronder biologische en laag-risico middelen
  • nieuwe toepassingstechnieken te ontwikkelen, zoals pleksgewijze toepassingsmethoden en andere precisietoepassingen
  • digitalisering te stimuleren, zoals tracking & tracing en e-stewardship waarmee een juiste toepassing conform maatwerkvoorschriften wordt bevorderd
  • emissiebeperkende maatregelen te nemen, zoals Emissie Reductie Plannen en het Closed Transfer System
  • de inzameling en verwerking te bevorderen van lege verpakkingen en resten van gewasbeschermingsmiddelen

Om dergelijke innovatieve gewasbeschermingsmiddelen en toepassingstechnieken beschikbaar te maken in Nederland is een gunstig innovatieklimaat nodig. Dit vraagt om een voorspelbaar toelatingsbeleid en toepassing conform IPM. Het toelatingssysteem en de beoordelingscriteria zijn onderwerp van politieke besluitvorming. Binnen dat systeem is het belangrijk dat de toelating van individuele stoffen en middelen wordt overgelaten aan onafhankelijke instanties. Zo worden willekeur en onvoorspelbaarheid voorkomen en wordt bijgedragen aan een robuust toelatingssysteem. Op basis van de onafhankelijke beoordeling en normen ter bevordering van IPM moeten toegelaten gewasbeschermingsmiddelen kunnen worden gebruikt, zowel chemische als biologische middelen, zowel voor toepassingen binnen als buiten de landbouw.
 
  • CropLife NL vraagt om de robuuste toelatingssystematiek en de wetenschappelijke onafhankelijke beoordeling van gewasbeschermingsmiddelen voorop te stellen als basis voor investeringen in innovatieve gewasbeschermingsmiddelen. Generieke gebruiksrestricties voor gewasbeschermingsmiddelen moeten worden voorkomen, gerichte emissiebeperkende maatregelen moeten daar worden genomen waar dat noodzakelijk is. 







3. Digitale etiketten & voorkomen van onnodige emissies
 
CropLife NL heeft digitale labels voor gewasbeschermingsmiddelen ontwikkeld en gratis beschikbaar gemaakt via de mobiele applicatie Agro E-Label. De onderliggende database met productinformatie biedt nog veel meer mogelijkheden om de relevante etiketinformatie op het juiste moment en over de specifieke toepassing bij een teler te krijgen. Digitalisering van etiketten draagt bij aan toegankelijke, leesbare labels en zó aan het voorkomen van onnodige emissies. Digitale etiketten kunnen de nu verplichte maar als onhandig ervaren papieren boekjes op termijn vervangen, waarmee hoge kosten als gevolg van her-etikettering en onnodige milieubelasting worden voorkomen.
 
  • CropLife NL roept op om te verkennen wat de mogelijkheden zijn om digitale etiketten in te voeren ter vervanging van papieren etiketten en daarmee juist en verantwoord gebruik te bevorderen.





4. Bevorderen precisietechnieken

Precisietoepassingen van gewasbeschermingsmiddelen zijn voorbeelden van innovatieve, digitale oplossingen in de land- en tuinbouw. Het kan bijvoorbeeld gaan om een pleksgewijze toepassing. De technieken dragen eraan bij dat een gewasbeschermingsmiddel op het juiste moment, op de juiste plaats en in de juiste dosering wordt toegepast. Door deze lagere dosering, eventueel gecombineerd met gerichte toediening, is er minder blootstelling van bijvoorbeeld oppervlaktewater, bodem en non-target planten en wordt toch een goede bescherming van het gewas gerealiseerd. Maximaal resultaat met een minimale milieu impact dus.
 
Het WUR-rapport Precisielandbouw en Gewasbescherming beschrijft enkele onderzoeken naar diverse vormen van precisietoepassing. Het rapport bevestigt dat precisietoepassingen leiden tot een besparing op het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen van 10% tot 90%. De reductie is sterk afhankelijk van de situatie in het perceel. De grootste besparingen worden behaald met pleksgewijze toepassing. Het gebruik van precisietechnieken kan worden bevorderd als een variabele dosering op een werkbare wijze kan worden beoordeeld door toelatingsinstanties.
 
  • CropLife NL vraagt steun voor de bevordering van precisietechnieken ter voorkoming van onnodige emissies. CropLife NL wenst graag inzicht hoe deze technieken kunnen worden ondersteund met beleid in aanvulling op de reguliere toelating van gewasbeschermingsmiddelen.

Klik hier voor de pdf